We zouden voor altijd de wintertijd moeten vastprikken

Hoe kwamen we ooit tot elke halfjaar klok verzetten en waarom is het beter om te leven met het winteruur en deze vast te prikken het hele jaar lang.

Waarom ontstonden  zomer- en wintertijd ?

De Amerikaan  Benjamin Franklin (1736 -1790 ) zoon van een kaarsenmaker en gekend voor zijn onderzoek naar elektriciteit, was de eerste persoon die serieus nadacht over een volgens hem effectieve gebruik van het daglicht.. In 1784 schreef hij het artikel ‘An Economical Project for Diminishing the Cost of Light’. Daarin stond dat hij ’s zomers om zes uur ’s ochtend wakker werd en de zon al zag schijnen. Hij vond dat mensen best ‘eerder konden leven’ omdat de zon ’s ochtends al dusdanig fel was dat dit veel geld zou besparen (destijds vooral in de vorm van kaarsen). Zijn artikel was satirisch en er werd niets met zijn idee gedaan.

De Brit William Willet (1856-1915) kwam in 1907 met het idee om zomer- en wintertijd in te voeren. Hij stelde voor om in de lente op vier verschillende zondagen de klok twintig minuten vooruit te zetten. Op vier zondagen in september zou de klok dan weer teruggezet worden. Hoewel zijn ideeën populair waren werden deze niet ingevoerd. William was intelligent want als je per week een 20tal minuten je slaaptijd aanpast gedurende drie weken, heeft je bioritme daar geen last van.

De aarde is verdeeld in 24 uurgordels.

Volgens deze verdeling ligt België in de uurgordel van Greenwich. Onze tijd is dus de tijd van Greenwich, de Universele tijd (UT) of wereldtijd, nu gestandaardiseerd tot gecoördineerde wereldtijd (UTC). Men gebruikt hiervoor soms nog de oude benaming GMT (Greenwich Mean Time).

De wet van 28 april 1892 bepaalde de GMT (later de UTC) als wettelijke tijd in België.

De wereldoorlogen veranderden onze tijd

Sinds de eerste wereldoorlog werd de wettelijke tijd met één uur vervroegd in sommige zomerperiodes.

In de tweede wereldoorlog werd UTC+1 uur opgelegd in de winter en UTC+2 uur in de zomer.

Vanaf 1946 en 1977

Vanaf 1946 heeft men in België de klok continu een uur verschoven. België sluit bijgevolg aan bij Centraal Europa en heeft dus Central European Time (CET).

Bovendien komt daar, sinds 1977, onder invloed van de oliecrisis in de zomer nog een extra uur bij. Wanneer het 13u UTC is, komt dat overeen met 14u wintertijd en 15u zomertijd. Men gebruikt de afkorting CEST (Central European Summer Time).

In plaats van de term zomertijd gebruikt men ook de term Daylight Saving Time (DST). Zomer en wintertijd wordt in een zestigtal landen gebruikt.

Europa wil het anders:

Er is een wil in Europa geformuleerd vanuit de Europese transportcommissie sinds 2 jaar om een tijd, zomer of wintertijd, vast te prikken en geen tijdswisseling meer door te voeren vanaf maart 2021.

De discussie of we zomertijd of winteruur invoeren laait nu hevig op. Ik lees in artikels dat een meerderheid gewonnen is voor permanent zomeruur.

Mijn opinie als slaapcoach

Historisch gezien , is het zomeruur  +2 uur van onze natuurlijke slaap/waak tijden (vastgelegd in 1892). En sinds 1977 in dat +1 uur van onze natuurlijke slaap/waaktijden.

Elke mens heeft een intern horloge, onze circadiaans ritme van circa een dag, of 24 uur. Een slaap en waakritme of een nacht en dagritme, dit hebben we gemeen met alle zoogdieren. In de jaren dertig zijn twee Amerikaanse onderzoekers deze functie gaan onderzoeken door twee maanden in een donkere grot te gaan leven. Ze stelden vast dat de functies stabiel bleven. Ze hadden op dezelfde tijdstippen honger, dorst, energie, activiteit en slaapdruk, een stabiel verloop van hun hormonenhuishouding. Er was een klein verschil op die 24u namelijk 10 minuten. Zou je hen dus in die grot laten blijven, zou op verloop van tijd hun ritme steeds meer afwijken van hun initieel 24u ritme.

Die 10 minuten correctie die doen we vooral door het ochtendlicht te absorberen met onze ogen., op weg naar school of naar het werk. Door ‘s morgens minstens 10 minuten buiten te zijn bij daglicht.

Indien we altijd op het latere zomeruur onze tijd vastprikken zullen we in het putje van de winter geen daglicht zien tot na 9u. Vandaar dat het de slaapproblemen nog meer in de hand zal werken, omdat we niet op een natuurlijke wijze onze 24u interne klok kunnen bijstellen en ons slaap/waak ritme moeilijker kunnen bewaken.

Zalig toch dat eind oktober het uur een uur wordt teruggezet. Dat betekent voor velen een beetje extra rust in het begin.

Dit is enkel nadelig voor de 10% uitgesproken ochtendmensen die een uur vroeger wakker worden vb: in plaats van om  6u om 5u ’s ochtends.

Zij kunnen vanaf nu ,week 2 van oktober, in 3 keer met 20minuten hun slaapritme aanpassen. En 20 minuten later gaan slapen en indien mogelijk ook opstaan. Dan hebben ze er straks geen last van.

Besluit

Economisch kan je met het zomeruur later consumeren en dat is goed voor de economie. Maar als we de factor gezondheid overwegen, hebben velen er baat bij om ’s ochtends daglicht te zien ook in de winter, dat geeft meer energie en goesting aan de mens om actief te zijn.